Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ
Ο Απόστολος Παύλος, ο στρατηγός της Εκκλησίας, στρατιώτης ο ίδιος του Χριστού στην διάδοση του Ευαγγελίου, θέλει και τους άλλους συστρατιώτες. (Φιλ, β’ 25)
Αθλητής αυτός, ζητά συγχρόνως και συναθλητάς. (Φιλ, 4,3)
Αγωνιστής μέγας, (“τον αγώνα τον καλόν ηγώνισμαι…”) θέλει και αυτούς που βρίσκονται γύρω του συναγωνιστές στην κατάκτηση της αρετής.
Ζητά ακόμη συνεργούς (Ρωμ, 16, 23) στο δύσβατο μονοπάτι για την κατάκτηση της κορυφής της αγιότητος. Έτσι, απευθυνόμενος στους Ρωμαίους της εποχής του και διαχρονικά σε όλους τους Χριστιανούς όλων των εποχών, αφού ο λόγος του είναι λόγος Αγίου Πνεύματος, τους ζητά να είναι:
“τη σπουδή μη οκνηροί” (Ρωμ, 12, 11)
δηλαδή, στην προθυμία και στον ζήλο για κάθε έργο θεάρεστο να μην είναι δυσκίνητοι και φυγόπονοι.
Ερμηνεύοντας τον λόγο αυτό του Αποστόλου Παύλου, η χρυσή αηδόνα της Εκκλησίας, ο Ιερός Χρυσόστομος, είναι αποκαλυπτικός. Να τι λέγει στην 22α ομιλία του :
“Πρόσεχε πως παντού ζητάει τις επιτάσεις.
Γιατί δεν είπε μόνο, να δίνετε κάτι, αλλά με αφθονία.
Ούτε να είστε προϊστάμενοι, αλλά με ζήλο.
Ούτε να ελεείτε, αλλά με χαρά.
Ούτε να τιμάτε, αλλά να ξεπερνάτε τους άλλους.
Ούτε ν’ αγαπάτε, αλλά χωρίς υποκρισία.
Ούτε να απέχετε από τα κακά, αλλά να τα μισείτε.
Ούτε να επιδιώκετε τα αγαθά, αλλά να προσηλώνεστε σε αυτά.
Ούτε να αγαπάτε, αλλά φιλόστοργα.
Ούτε να είστε πρόθυμοι, αλλά όχι με οκνηρία.
Ούτε να έχετε το πνεύμα, αλλά το θερμό πνεύμα, δηλαδή να είστε θερμοί και σε εγρήγορση.”
ΠΡΩΤΟΝ. “Τη σπουδή μη οκνηροί”
Έργο του κάθε Χριστιανού είναι να εργάζεται καθημερινά, να αναλώνει τον εαυτό του στη διακονία του θελήματος του Θεού. Ένας εργάτης του Θεού δεν ζει για τον εαυτό του, αλλά για τον Χριστό. Νοιώθει μέσα του έντονα την παρουσία του Θεού, γι’ αυτό και επαναλαμβάνει μαζί με τον Απόστολο Παύλο : “Ζω δε ουκέτι εγώ, ζει δε εν εμοί Χριστός”. (Γαλ, 2,20) Η σκέψη του κάθε Χριστιανού που θέλει να εργάζεται για την επικράτηση της Βασιλείας του Θεού, καθώς η δράση και η ζωή του είναι ταυτισμένες με τον Χριστό.
Μπορεί να ζει μέσα στον κόσμο, μπορεί να διακονεί τους ανθρώπους, αλλά έχει διαφορετικό φρόνημα από το φρόνημα του κόσμου που είναι η αμαρτία. Ο Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος στις ομιλίες του τις πνευματικές μας παρουσιάζει αυτήν την παραδοξότητα του πνευματικού εργάτου του Ευαγγελίου. “Χριστιανών κόσμος έτερος εστί και άλλη τράπεζα και άλλα ενδύματα και άλλη απόλαυσις και άλλη κοινωνία και άλλο φρόνημα διό και κρείττους πάντων ανθρώπων τυγχάνουσι”. (Αγίου Μακαρίου του Αιγυπτίου, Ομιλίαι πνευματικαί, Ομιλία 5η).
Τι θα έλεγε σήμερα ο Απόστολος Παύλος; Τι θα έλεγαν οι Πατέρες της Εκκλησίας αν μας έβλεπαν, αντί για τα έργα του Θεού να εργαζόμεθα τα έργα του πονηρού; Αντί για πράξεις αγαθές, να είμαστε στολισμένοι με έργα και πράξεις σκοτεινές, με κακίες και αθλιότητες ώστε να είμαστε ολόκληροι μία πληγή; Και αντί, για την θεραπεία, η οποία επιτυγχάνεται με την μετάνοια και την κάθαρση, να καυχώμεθα δυστυχώς για αυτήν την πληγή και μαζί με την αμαρτία, την οποία ηρωοποιούμε, να προβάλλουμε στον Θεό την ασέβειά μας; Γι’ αυτό παρατηρείται :
Το ψεύδος
Η αδικία
Η κλοπή
Η συκοφαντία
Ο χλευασμός των ανθρώπων που θέλουν να ζουν κατά Θεόν
μα κυρίως, ο εμπαιγμός και η βλασφημία του ονόματος του Θεού.
ΔΕΥΤΕΡΟΝ. “Τη σπουδή μη οκνηροί”
Ο χριστιανός δεν στέκεται στα λόγια, αλλά κυρίως στα έργα.
Διακρίνεται από αγάπη προς τον Θεό και από αγάπη προς τους συνανθρώπους του. Και αυτός ο ζήλος, η σπουδή, όπως την ονομάζει ο Απόστολος Παύλος, που είναι το αντίθετο της οκνηρίας, τον οδηγεί σε σωστικές πρωτοβουλίες για την μετάδοση του ευαγγελικού μηνύματος. Δεν ησυχάζει ο ίδιος, δεν αναπαύεται να είναι κλεισμένος στον εαυτό του, αλλά αυτό που του χάρισε ο Θεός θέλει να το μεταδώσει.
“Ανάγκη γαρ μοι επίκειται· ουαί δε μοι εστίν, εάν μη ευαγγελίζωμαι’’ (Α’ Κορ. 9,16) δηλαδή, «είναι ανάγκη να το κάνω (να κηρύττω)· αλλοίμονο σε μένα αν δεν κηρύττω».
Σε αυτόν τον φοβερό λόγο του Αποστόλου Παύλου, ο σοφός Ιεράρχης της Καισαρείας Μέγας Βασίλειος θα συμπληρώσει : “Πας φιλόθεος άνθρωπος προς διδασκαλίαν αυτεπάγγελτος. Ανίκητος γαρ η προθυμία των διδάσκειν τι χρήσιμον δυναμένω όταν αι των μανθανόντων ψυχαί πάσην καθαρεύουσιν αντιτυπίας” (PG 32, 1037 AB).
Ο λόγος, ακόμα, του χαριτοβρύτου Αγίου Νεκταρίου είναι αποκαλυπτικός: “Πράττε εξ’ αγνού σεβασμού και ενδομύχου ευμενείας προς τους άλλους παν ό,τι συντηρεί, ανακτήσει και προάγει την αισθητικήν και λογικήν αυτών φύσιν. Σπούδαζε να προάγεις την βασιλεία του Θεού, μεταξύ των ανθρώπων δια της πίστεως της δι’ αγάπης ενεργουμένης”. (Χριστιανική ηθική, Αγίου Νεκταρίου, σελ. 166).
ΤΡΙΤΟΝ. “Τη σπουδή μη οκνηροί”
Ο Χριστιανός, κατά τον λόγο του Χριστού, είναι φως και θα πρέπει να λάμπει ως το φως. “Ούτω λαμψάτω το φως ημών έμπροσθεν των ανθρώπων όπως είδωσιν τα καλά έργα και δοξάσωσι τον Πατέρα ημών τον εν τοις ουρανοίς”.
Αυτό το φως έχει τρεις βασικές ιδιότητες : να φωτίζει, να ζεσταίνει και να απολυμαίνει.
Ο Χριστιανός να φωτίζει με το γνήσιο παράδειγμά του. Ζει εν πνεύματι και βιώνει τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος.
Ο μιμητής του Χριστού ζεσταίνει με την αγάπη του και την διακονία του. Είναι έτοιμος να ζωστεί το λέντιο της ταπεινώσεως και να πλύνει τα πόδια των μαθητών του Χριστού. Στο πρόσωπο του κάθε ανθρώπου, είτε ανήκει στην Εκκλησία είτε δεν ανήκει, βλέπει το πρόσωπο του Χριστού και ό,τι είναι ιερό για τον άλλο είναι και συγχρόνως σεβαστό για τον ίδιο.
Ο Χριστιανός απολυμαίνει με την ακτινοβολία του και με την αγιότητα της πολιτείας του. Δεν ηθικολογεί, αλλά η ζωή του είναι τέτοια, ώστε, όχι μόνο να προκαλεί τον θαυμασμό στους ανθρώπους, αλλά και, κυρίως, να γίνεται όργανο θεραπευτικό. Και όταν ακόμη σιωπά, διδάσκει και οικοδομεί. Και όταν μιλά, ο λόγος του είναι ‘’άλατι ηρτυμένος’’.
Η αυτογνωσία του και ο αυτοέλεγχος είναι τα πνευματικά εργαλεία, τα οποία τον προσγειώνουν και του δείχνουν πως αν θέλει να γίνει μέγας, “έσται ημών διάκονος”, και αν θέλει να είναι πρώτος, θα πρέπει να είναι έσχατος.
Να λοιπόν ένα μήνυμα επίκαιρο για την εποχή μας. Ας ανοίξουμε τα αυτιά μας στα λόγια του Αποστόλου Παύλου και ας απλώσουμε το χέρι μας να πάρουμε τον πνευματικό καρπό που μας προσφέρει.
Είναι στο χέρι μας …