Η Παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου, όπως μάς την παρέδωσε ο Χριστός και μάς την υπομνηματίζουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, φανερώνει συν τοις άλλοις τα τέσσερα κρίσιμα λάθη που πράττουμε στην καθημερινή μας ζωή.
1) Υπερτίμηση του εαυτού μας. Παρουσιάζουμε, τιμούμε, υπολογίζουμε μόνο τον εαυτό μας και κανέναν άλλον.
2) Υποτίμηση των αδελφών μας. Υποτιμούμε, μειώνουμε, εκτοξεύουμε βέλη, προσφέρουμε δηλητήριο, περιφρονούμε τους συνανθρώπους μας.
3) Κατακρίνουμε, ασχολούμαστε με τις αδυναμίες των άλλων με μεγεθυντικό φακό,
περιμένουμε την ώρα να τους συντρίψουμε και να τους εξαφανίσουμε.
4) Και το πλέον θανάσιμο είναι η αντικατάσταση του Θεού με το εγώ μας. Στην προσευχή του Φαρισαίου, ο Θεός είναι το αντικείμενο και το υποκείμενο είναι το εγώ “ο Θεός, ευχαριστώ σοι, ότι ουκ ειμί..”. Το σημείο της αναφοράς του, είναι ο ευατός του “σταθείς προς εαυτόν ταύτα ποσηύχετο”. Απεναντίας στην προσευχή του Τελώνου, ο Θεός είναι το υποκείμενο “ο Θεός ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ”.
Γι’ αυτό και η κατάσταση του Φαρισαίου και η ρίζα του φαρισαϊκού αμαρτήματος, είναι αλλαγή άξονος ζωής. Πρόκειται τελικά για άρνηση του Θεού, που αντί να τον οδηγεί στη θέωση τον οδηγεί στη δαιμονοποίηση.
Κέντρο υπάρξεως για το Φαρισαίο δεν είναι ο Θεός, αλλά ο ίδιος του ο εαυτός. Και δυστυχώς κι εμείς σήμερα, πράττουμε τα ίδια λάθη και φερόμαστε φαρισαϊκά.
Γι’ αυτό και το κρίσιμο ερώτημα που απευθύνεται σε όλους μας σήμερα έχει ως εξής : «Είναι το κέντρο της ζωής μου ο Θεός ή είναι ο εαυτός μου;».