Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ
Αν πάντοτε θυμόμαστε τις ουράνιες αγγελικές δυνάμεις,
αν επικαλούμαστε στις προσευχές μας καθημερινά τον φύλακα Άγγελο λέγοντας : «Άγιε Άγγελε, ο φύλαξ και σκεπαστής της αθλίας μου ψυχής»,
αν σε κάθε Ιερά Ακολουθία παρακαλούμε το Θεό με το στόμα των Διακόνων του Ιερού Θυσιαστηρίου για την παρουσία των Αγγέλων στη ζωή μας : «Άγγελον ειρήνης, πιστόν οδηγόν, φύλακα των ψυχών και των σωμάτων ημών»,
ιδιαιτέρως θυμόμαστε τους ουράνιους αυτούς αυλικούς κατά την ετήσια σύναξή τους στις 8 Νοεμβρίου.
Άγγελοι σημαίνει αγγελιοφόροι.
Είναι οι ουράνιες δυνάμεις που προΐστανται των λαών, των εθνών και των Εκκλησιών, που υπηρετούν τα σχέδια της Θείας Προνοίας και που μεταφέρουν τα μηνύματα της φιλανθρωπίας του Θεού στους ανθρώπους.
Είναι μία αόρατη ευεργετική ασφαλιστική πραγματικότητα.
Ένα μέγα πλήθος αμέτρητο στον αριθμό, ορατό μόνο σ’ εκείνους που έχουν ανοιγμένους τους οφθαλμούς της ψυχής τους δια της πίστεως.
Είναι ακόμη οι βασιλικές λεγεώνες, τα ιερά συντάγματα του ουρανού, που η αγαπητική πρόνοια του Θεού «επέστησε φύλακας» προπομπούς και συνοδοιπόρους στη ζωή μας.
Είναι η αιθέρια παρεμβολή, η οποία αποστέλλεται από το Φως το προ των αιώνων, που είναι ο Χριστός, «δια τους μέλλοντας κληρονομείν σωτηρίαν» (Εβρ. 1,14), κατά την έκφραση του Αποστόλου Παύλου.
Σ’ αυτά τα ουράνια πνεύματα αναφέρεται ο προφήτης Δαυίδ : «ότι τοις αγγέλοις αυτού εντελείται περί σου, του διαφυλάξαι σε εν πάσαις ταις οδοίς σου. Επί χειρών αρούσι σε, μήποτε προσκόψης προς λίθον τον πόδα σου.» (Ψαλμ. 90,10-11). Και ακόμη «παρεμβαλεί άγγελος Κυρίου κύκλω των φοβουμένων αυτόν και ρύσεται αυτούς» (Ψαλμ. 33,7).
Α. Το έργο τους
– Δοξολογούν αενάως το όνομα του Θεού. Σ’ αυτήν τη δοξολογία αναφέρεται ο προφήτης Ησαίας «Άγιος άγιος άγιος κύριος σαβαώθ, πλήρης πάσα η γη της δόξης αυτού» (Ησ. 6,3).
– Διακονούν την σωτηρία του ανθρώπου
– Ικετεύουν τον Κύριο της δόξης να στέλνει φιλάνθρωπα τη χάρη Του και την ευλογία Του στο ανθρώπινο γένος.
– Φυλάττουν τον άνθρωπο από τον καταιγισμό των δαιμονικών πειρασμών και των παγίδων του διαβόλου. «Όπου επισκιάση η χάρις σου Αρχάγγελε, εκείθεν του διαβόλου διώκεται η δύναμις• ου φέρει γαρ τω φωτί σου προσμένειν, ο πεσών Εωσφόρος» (Δοξαστικό Όρθρου εορτής Ταξιαρχών), ψάλλει ικετευτικά ο ιερός υμνογράφος της Εκκλησίας, επικαλούμενος την θαυμαστή παρουσία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.
– Επιστηρίζουν με τις αγγελικές προτροπές τους το αγαθό και τέλειο θέλημα του Θεού και μας ενισχύουν στην επανόρθωση των σφαλμάτων και των λαθών μας. Μας αναφέρει ο όσιος Μακάριος ένα χαρακτηριστικό διάλογο που είχε με έναν νέο στην Κωνσταντινούπολη, που έκλαιγε έξω από ένα καταγώγιο : «Εγώ, ένδοξε δούλε του Θεού, κατά την φύση είμαι Άγγελος. Όπως κάθε Χριστιανός παίρνει κατά την ώρα της βαπτίσεώς του έναν Άγγελο από τον Θεό, για να τον φυλάσση, έτσι και σε μένα ανατέθηκε η προστασία αυτού εδώ του ανθρώπου. Θλίβομαι πολύ όμως όταν τον βλέπω να αμαρτάνη, όπως και τώρα που βρίσκεται μέσα σε τούτο το καταγώγιο. Πώς να μην θρηνήσω την εικόνα του Θεού που κατήντησε σε τέτοιο σκοτάδι;» κι όταν ο όσιος τον ρώτησε γιατί δεν τον νουθετεί, ο Άγγελος του αποκρίθηκε : «Δεν έχω δικαίωμα να τον πλησιάσω. Διότι αφ’ ότουάρχισε να αμαρτάνη είναι δούλος των δαιμόνων και δεν έχω καμμία εξουσία επάνω του» (Ιερομονάχου Γρηγορίου, «Η Θεία Λειτουργία», Ιερόν Κουτλουμουσιανόν Κελλίον Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, Άγιον Όρος 2014, Πέμπτη Έκδοση, σελ. 242).
– Συνοδεύει ο των αγγέλων χορός τις προσευχές μας στο θρόνο της Θείας Μεγαλωσύνης.
– Συλλέγει τα δάκρυα της μετανοίας σαν τους πολύτιμους μαργαρίτες και τα καταθέτει στην τράπεζα του Ουρανού.
– Παραστέκεται σε όσα ευχάριστα και λυπηρά επιτρέπει ο Θεός, αλλά και μας γεμίζει με θείες δυνάμεις υπομονής και παρηγορίας.
Β. Η διακονία τους
Ενατενίζουν «τω κάλλει του Θεού και αυτόν δοξάζειν διηνεκώς» στο υπερουράνιο θυσιαστήριο, θα αναφέρει εμπειρικά ο ουρανοφάντωρ Βασίλειος (Εις τον Ησαίαν, 6ο κεφάλαιο, ΕΠΕ 30, 433). Και στο επίγειο θυσιαστήριο, εκεί που σφαγιάζεται ο Αμνός του Θεού και «δίδοται τοις βουλομένοις περιπτύξασθε» κατά την έκφραση του ιερού Χρυσοστόμου, παρεπιδημούν οι άγγελοι.
«Άγγελοι παρεστήκασι τω ιερεί και ουρανίων δυνάμεων άπαν τάγμα βοά και ο περί το θυσιαστήριον πληρούται τόπος εις τιμήν του κειμένου» (PG, 48, 681) θα συμπληρώσει η χρυσή αηδόνα της εκκλησίας, o ιερός Χρυσόστομος. Έτσι, σε κάθε Θεία Λειτουργία πλήθος στρατιάς αγίων αγγέλων και αρχαγγέλων παρευρίσκεται και δοξολογεί το Θεό όπως στην πολίχνη της Βηθλέεμ τη νύχτα του μυστηρίου της σαρκώσεως του Λόγου του Θεού αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια της επίγειας παρουσίας του.
Στην παρουσία των Αγγέλων και μάλιστα κατά την ώρα της Θείας Λειτουργίας αναφέρεται ο Άγιος Νήφων, επίσκοπος Κωνσταντινιανής : «Είδε την ώρα της Μεγάλης Εισόδου πλήθος αγγέλων να συνοδεύουν τον Ιερέα ψάλλοντας με αγαλλίαση άρρητους ύμνους και όταν ο Ιερέας απέθεσε τα Τίμια Δώρα στην Αγία Τράπεζα, οι Άγγελοι την σκέπασαν με τις φτερούγες τους. Στη συνέχεια δύο Χερουβείμ στάθηκαν στα δεξιά του Λειτουργού και δύο Σεραφίμ στα αριστερά του» (Ιερομονάχου Γρηγορίου, «Η Θεία Λειτουργία», Ιερόν Κουτλουμουσιανόν Κελλίον Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, Άγιον Όρος 2014, Πέμπτη Έκδοση, σελ. 108).
Διακονούν ως λειτουργικά πνεύματα στη Θεία Λειτουργία, βρίσκονται ως διάκονοι και υπηρέτες, αλλά μόνο ο Ιερεύς με τη δύναμη της ιερωσύνης διακονεί τη θεία μυσταγωγία. «Και μοιάζει ο ιερεύς με κάποιο μεγάλο αξιωματούχο του Βασιλέως, ενώ οι άγγελοι μοιάζουν με τους στρατιώτες και τους υπηρέτες Του». (Ιερομονάχου Γρηγορίου, «Η Θεία Λειτουργία», Ιερόν Κουτλουμουσιανόν Κελλίον Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, Άγιον Όρος 2014, Πέμπτη Έκδοση, σελ. 242).
Και επειδή θα είναι οι ουράνιοι προπομποί στο ταξίδι για την είσοδό μας στη Βασιλεία των Ουρανών, γι’ αυτό και η ικεσία μας προς τον φιλάνθρωπο Κύριο θα πρέπει να είναι καθημερινή, ώστε να μην απομακρύνει από κοντά μας τους ουράνιους αυτούς φρουρούς και φύλακες της ψυχής μας. Να μην έρθουν ως λέοντες, όπως γράφει ο ιερός υμνογράφος : «Μιχαήλ Αρχάγγελε του Θεού μην έλθεις ως λέων αγριότατος προς εμέ , μηδέ και την ψυχήν μου αρπάσεις ως στρουθίον εν ώρα του θανάτου συ μοι βοήθησον» και «…μη δώης χώραν τω πονηρώ δαίμονι κατακυριεύσαι μου τη καταδυναστεία του θνητού τούτου σώματος», αλλά φαιδροί και φωτεινοί να μας μεταφέρουν στα ουράνια σκηνώματα. ΑΜΗΝ